ΜΑΝΩΛΗΣ Α. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΙΔΗΣ (1883-1959) ΣΕΛΙΔΕΣ ΑΠΟ ΤΗ ΖΩΗ ΚΑΙ ΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ

Μαθητής και συνεργάτης του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, ο Γιώργος Αλισανδράτος (1915-2004) ζωντανεύει μέσα από τις σελίδες της μελέτης αυτής όχι μόνο το πρόσωπο του μεγάλου πρωτεργάτη της Δημοτικής, αλλά και μία ολόκληρη εποχή που σφραγίστηκε από τους αγώνες των Δημοτικιστών, με διαφιλονικούμενο πεδίο κυρίως τον χώρο της εκπαίδευσης. Αντλώντας πληροφορίες από το πλούσιο Αρχείο του Μανόλη Τριανταφυλλίδη, ο συγγραφέας σκιαγραφεί τον βίο του, επισημαίνει τους σταθμούς της επιστημονικής του πορείας, αναλύει το περιεχόμενο των βασικών του έργων και αναδεικνύει τους αταλάντευτους σκοπούς, τη μαχητικότητα και το ήθος του σπουδαίου νεοέλληνα φιλολόγου. Παράλληλα με την προσωπικότητα του Τριανταφυλλίδη, σε στενή συνάφεια και διαλεκτική σχέση μαζί του, ο αναγνώστης έχει την ευκαιρία να παρακολουθήσει τις εσωτερικές αντιθέσεις των Δημοτικιστών, κυρίως μετά την έκδοση του βιβλίου του Γ. Σκληρού (Το Κοινωνικόν μας ζήτημα, 1907) και την εμφάνιση των μαρξιστών, την απομάκρυνση του Τριανταφυλλίδη από την απόλυτη γραμμή του Γιάννη Ψυχάρη, την ιστορία του Εκπαιδευτικού Ομίλου (Δελμούζος - Γληνός - Τριανταφυλλίδης), τις συζητήσεις ανάμεσα στον Νουμά και το Δελτίο του Εκπαιδευτικού Ομίλου, αλλά κυρίως τη μεγάλη σύγκρουση με τους αντιπάλους της Δημοτικής στον ακαδημαϊκό και τον πολιτικό χώρο, τις περιπέτειες εντέλει των σχετικών νομοθετικών ρυθμίσεων, οι οποίες αναπόφευκτα συνδέονταν με τις πολιτικές εξελίξεις στα χρόνια του Μεσοπολέμου και τα πρώτα μεταπολεμικά χρόνια. Μέριμνα του Αλισανδράτου είναι να αναδείξει όχι μόνο την επιμονή του Τριανταφυλλίδη, την πίστη του στη σημασία της Δημοτικής γλώσσας για την εκπαίδευση και άρα για τη διαμόρφωση της προσωπικότητας του νεοέλληνα, αλλά και την έγκαιρη εκ μέρους του αναγνώριση της σημασίας της "μετρημένης" μετατόπισης των Δημοτικιστών από τις θέσεις του Ψυχάρη και των οπαδών του. Μέριμνά του επίσης να αναδείξει ότι έστω κι αν μέσα στο κλίμα της σκληρής σύγκρουσης η Ακαδημία Αθηνών δεν τον δέχτηκε στους κόλπους της (1949), ήταν οι δικές του θέσεις που εντέλει θριάμβευσαν στη λύση του γλωσσικού μας ζητήματος.