ΜΕΓΑ ΛΕΞΙΚΟΝ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΗΣ (ΕΝΝΕΑΤΟΜΟ) [ΒΙΒΛΙΟΔΕΤΗΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ] - ΒΡΑΒΕΙΟΝ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ 1953

ο "Μέγα Λεξικόν της Ελληνικής Γλώσσης" είναι έργο ζωής του Δημητρίου Β. Δημητράκου (1875-1966). Για πρώτη φορά συγκεντρώνονται όλα τα λήμματα όλης της ελληνικής γλώσσας, από την ομηρική μέχρι τη σύγχρονη εποχή σε ένα ενιαίο λεξικό. Αποτελεί τη βάση όλης της ελληνικής λεξικογραφίας, από τότε που δημοσιεύτηκε, και συγχρόνως το πρώτο βιβλίο του Έθνους, αν ισχύει η αρχή που είχε διατυπώσει ο Αδαμάντιος Κοραής (1748-1833) μια δεκαετία πριν από την Ελληνική Επανάσταση, ότι "το πρώτον βιβλίον εκάστου έθνους είναι της γλώσσης του το Λεξικόν, ήγουν η συνάθροισις και έρευνα των συμβόλων με τα οποία εκφράζει τας ιδέας του". Ο Δημήτριος Β. Δημητράκος είχε από νωρίς συνειδητοποιήσει την εθνική ανάγκη δημιουργίας ενός τέτοιου λεξικού, από τα πρώτα νεανικά του χρόνια, όταν ίδρυσε τον Εκδοτικό Οίκο που έφερε το όνομά του το 1896. Ενστερνίστηκε, όμως, αυτό ως αποστολή του αρκετά χρόνια αργότερα, και συγκεκριμένα το 1919, λόγω ενός τυχαίου γεγονότος που συνέβη στο Παρίσι, όπου είχε ταξιδέψει για λόγους υγείας. Στην αίθουσα αναμονής του ιατρείου που είχε επισκεφθεί, ανάμεσα στα διάφορα περιοδικά και βιβλία που ήταν απλωμένα στο τραπέζι των επισκεπτών, παρατήρησε ένα εντυπωσιακό λεύκωμα το οποίο είχε εκδοθεί από το βουλγαρικό Γραφείο Τύπου στη Γαλλία και προπαγάνδιζε τη βουλγαρικότητα της Μακεδονίας. Η επαφή με αυτό το είδος προπαγάνδας τον σάστισε και τον θορύβησε. Ήταν εποχή που ετίθετο υπό αμφισβήτηση από πολλούς στην Ευρώπη και τον κόσμο όχι μόνο η ελληνικότητα της Μακεδονίας, αλλά και όλης της Ελλάδας! Ήταν η εποχή κατά την οποία πολλοί είχαν επηρεαστεί στις δυτικές χώρες από την ιδέα του J.F. Fallmerayer (1790-1861) σύμφωνα με την οποία οι κάτοικοι της νεότερης Ελλάδας δεν έχουν καμιά σχέση με τους αρχαίους κατοίκους της, διότι είναι απόγονοι Σλάβων. Και το καθαρό σλαβικό στοιχείο που προπαγανδιζόταν, φαινόταν στους δυτικοευρωπαίους, αν μη τι άλλο, μια καθαρότερη και ρεαλιστικότερη απεικόνιση της πραγματικότητας όσον αφορούσε τουλάχιστον εκείνη την περιοχή της Βαλκανικής Χερσονήσου. Τότε ήταν που γεννήθηκε στον Δημητράκο η ιδέα ότι μόνο με την έκδοση ενός Λεξικού που να περιλαμβάνει όλα τα λήμματα της μίας και ενιαίας ελληνικής γλώσσας, θα ήταν δυνατόν να αποδειχθεί η ιστορική συνέχεια του Ελληνισμού ανά τους αιώνες. [...]