τα παιδια του Γκεμπελάουι

Μια φορά κι έναν καιρό, οι ποιητές έλεγαν στίχους στα καφενεία, οι άνθρωποι άκουγαν όσους είχαν να τους πουν ιστορίες, τα παραμύθια δεν απευθύνονταν μονάχα στα παιδιά. Ο καιρός αυτός, μακρινός πλέον για την Ευρώπη, είναι πολύ κοντινός για την Αίγυπτο και για τον Ναγκίμπ Μαχφούζ, το νομπελίστα συγγραφέα που χαρακτηρίζεται ως ο "σεμνός Φαραώ της Αραβικής Λογοτεχνίας". Ο Μαχφούζ, που ζει έντονα την εποχή του, ζωντανεύει με την απαράμιλλη πένα του αυτή την ατμόσφαιρα παραμυθιών που στην "καθ' ημάς Ανατολή" υπάρχει ακόμη. Η κριτική έχει χαρακτηρίσει "Τα παιδιά του Γκεμπελάουι" ως το καλύτερο έργο του Αιγύπτιου συγγραφέα. Στις σελίδες του βιβλίου θα βρούμε αρχετυπικές μορφές, που παραπέμπουν συχνά στον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό και στην Παλαιά Διαθήκη: ο ποιητής, σαν άλλος Όμηρος, εξιστορεί τις περιπέτειες των ανθρώπων που μένουν στη γειτονιά του Γκεμπελάουι, του γενάρχη. Ο ίδιος ο Γκεμπελάουι, ως Θεός, εμφανίζεται μονάχα για να οδηγήσει, να επιβραβεύσει ή να τιμωρήσει τα τέκνα του. Αλλά και οι απόγονοί του μας είναι συχνά πολύ γνώριμοι. Το μυθιστόρημα αυτό, ένα από τα μαγευτικότερα της αραβικής λογοτεχνίας, παρουσιάζει πολυσύνθετους ανθρώπους, και τις πολυποίκιλες, βασανισμένες, αλλά και γεμάτες αξιοπρέπεια, περηφάνια και εξέγερση ζωές τους. Πολλά από όσα συναντά κανείς συχνά στην ανθρώπινη φύση παρουσιάζονται και εξετάζονται από τον Μαχφούζ, που σπούδασε τη ζωή στις γειτονιές και τα στενά σοκάκια του Καΐρου και γνωρίζει να παρουσιάζει καλύτερα από οποιονδήποτε πρόσωπα, συνθήκες και καταστάσεις που επικρατούν στην πόλη αυτή. "Τα παιδιά του Γκεμπελάουι" κλείνουν μέσα τους στιγμές από τις "Χίλιες και μία νύχτες", έχουν παρόμοια αφηγηματική τεχνική, που χρησιμοποιείται για το έπος, το παραμύθι αλλά και την παραμυθία. ‘Ολα όμως τα στοιχεία έχουν αφομοιωθεί από το συγγραφέα, έτσι ώστε το αποτέλεσμα να είναι εξαιρετικά πρωτότυπο. Το αίτημα για Δικαιοσύνη που προβάλλει από το βιβλίο αυτό, το καθιστά, επίσης, διαχρονικό και σημαντικό.